در روز یکشنبه مورخ 1401/08/08 نشست علمی قاچاق چوب و اثرات زیان بار آن بر جنگل های استان به همکاری دانشکده علوم کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبدکاووس و اداره کل منابع طبیعی استان گلستان در دانشگاه گنبدکاووس برگزار گردید.
به گزارش روابط عمومی دانشگاه و به نقل از خبرگزاری فارس، از سال ۹۶ طرح تنفس جنگل ها در کشور اجرا شد و در این طرح بهره برداری و قطع درختان جنگلی ممنون و متوقف شد.
با اجرایی شدن این طرح، قاچاق چوب درختان در طی سالهای بعد روند رو به افزایش داشته و با وجود اینکه برداشت از درختان جنگل ممنوع بود اما شاهد قطع درختان جنگلی و استفاده از آنها به صورت قاچاق بودیم.
با توجه به روند افزایشی قاچاق چوب در استان گلستان ستاد مبارزه با قاچاق چوب و کالا در استانداری تشکیل و کمیته فرهنگی این ستاد در صداوسیما تشکیل تا جلسات فصلی با رویکرد قاچاق چوب از منظر فرهنگی و بررسی آن از این حوزه برگزار شود.
در راستای این ستاد نشست های علمی با بررسی عوامل قاچاق چوب و اثرات زیانبار ان بر جنگل های استان گلستان در دستور کار قرار گرفت.
فرشی رحمانی رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان گنبدکاووس در نشست علمی با موضوع قاچاق چوب و اثرات زیانبار ان برجنگل های استان گلستان در دانشگاه گنبدکاووس اظهار کرد: انسانها به لحاظ اقتصادی، زراعت، حیات وحش و غیره به جنگل ها وابستگی داشته و منابع طبیعی و جنگل ها با مدیریت و سیاست گذاری عمومی کشور اثرات متقابل دارد.
وی تصریح کرد: سرانه جنگل در کل دنیا ۶ دهم هکتار بوده و این سرانه در ایران بسیار پایین بوده و به چهار دهم رسیده است.
رئیس اداره منابع طبیعی و ابخیزداری شهرستان گنبدکاووس درباره مشکلات حفاظت از منابع طبیعی و جنگل ها خاطرنشان کرد: در حفاظت از منابع طبیعی، جنگل ها و منابع ملی نیاز به مشارکت همه ارگان ها، دستگاه های اجرایی، جوامع محلی، مردم و غیره به عنوان یک اصل اساسی ضروری است. پراکندگی سطح منابع طبیعی و جنگلی گسترده بوده و پرسنل حفاظت از این حوزه ها بسیار کم است.
وی ادامه داد: قاچاقچیان چوب هرروزه امکانات و تجهیزات خود را به روز می کنند در حالیکه مجازات در نظر گرفته شده در حد جرم قاچاقچیان نیست.راه اندازی و تشکیل دادگاه ویژه برای معترضان به منابع طبیعی، جنگل ها و منابع ملی از ضروریات است.
رحمانی گفت: بیش از ۱۰۰ میلیون هکتار از ۱۶۵ میلیون هکتار مساحت کشور را سازمان منابع طبیعی و ابخیزداری کشور نگهداری و حفاظت می کند و می بایست برای این سازمان جایگاه و اعتبارات ویژه دیده شود.
وی با اشاره به وجود صنایع کوچک و بزرگ استان و کارخانه نیوپان که مواد اولیه انها تامین چوب است ابراز کرد: در استان گلستان صنایع کوچک و بزرگ و دو کارخانه نئوپان فعال بوده که مواد اولیه انها چوب است در صورتی که قبل از راه اندازی و افتتاح این کارخانجات برای تامین چوب انها برنامه ریزی کارشناسانه انجام نشده است.
رئیس اداره منابع طبیعی و ابخیزداری شهرستان گنبدکاووس بیان کرد: توجه به گسترش زراعت چوب، جایگزین کردن مواد اولیه مانند گاس نیشکر و کاه کلش بجای مواد اولیه چوب در کارخانجات و صنایع تولید کاغذ و غیره می تواند راهکار خوبی در تامین چوب کارخانجات باشد.
وی گفت: رانش زمین، از بین رفتن گونه های ارزشمند، الودگی هوا و وقوع سیل، آسیب به محیط زیست جانوران و انسان ها از جمله اسیب های ناشی از قاچاق چوب و تخریب جنگل ها است.
رحمانی خاطرنشان کرد: تورم، تعطیلی کارخانجات و به تبع بیکاری سبب افزایش قاچاق چوب شده و به همین منظور باید کانون مرکزی قاچاق چوب در سطح کشور راه اندازی شود.
وی یاداور شد: در راستای تامین چوب و جلوگیری از قاچاق، تامین مواد اولیه کارخانجات، سطح ۳۰۰ هکتار با کاشت اکالیپتوس و هزار هکتار از حاشیه اراضی کشاورزی به زراعت چوب اختصاص یافته است.
دکتر وحید وزیری عضو هیئت علمی دانشگاه گنبدکاووس در این نشست علمی گفت: تا زمانی که تامین معیشت و کاهش مشکلات اقتصادی جوامع محلی مورد توجه قرار نگرفته و حل نشود قاچاق چوب ادامه داشته و این دو رابطه مستقیم با هم دارند.
دکتر وزیری اظهار کرد: مشخص کردن گلوگاه های حمل ذغال و هیزم و چوب به تفکیک شهرستان ها به همراه ادرس و مشخصات جغرافیایی از عوامل موثر در پیشگیری و مقابله با قاچاق است.
وی تصریح کرد: متاسفانه هیچ اموزشی به جوامع محلی در این رابطه داده نشده و فرهنگ سازی مناسب برای جلوگیری و کاهش قاچاق چوب انجام نشده است.
عضو هیئت علمی دانشگاه گنبدکاووس ابراز کرد: در سال ۹۸ مقدار ۶هزارو ۵۰۰ متر مکعب چوب قاچاق از ۶ هزارو ۳۵۰ نفر کشف شده و این نشان می دهد به طور میانگین هر قاچاقچی یک مترمکعب چوب قاچاق می کند.
وی ادامه داد: در زمانی که از چوب درختان جنگلی برداشت داشتیم و طرح تنفس جنگل اجرا نمی شد ۵۰۰ هزار تا دو میلیون مترمکعب برداشت داشتیم در صورتی که نیاز صنایع چوب کشور ما ۱۳ میلیون مترمکعب بوده و تنها ۱۰ درصد از نیاز چوب کشور از جنگل ها بوده و ۹۰ درصد مابقی نیاز کشور از درختان باغات تهیه می شد.
مدیرکل اسبق منابع طبیعی و ابخیزداری گلستان گفت: منابع طبیعی مانند مرتع، آب، هوا، منابع ملی و غیره جزو منابع مشترک بوده و باید با سیاست گذاری مدیریت شود.
خواجه با اشاره به قاچاق چوب و ترافل در استان گلستان اظهار کرد: متاسفانه روند برداشت قارچ ترافل مانند برداشت غیرمجاز درختان جنگلی روند رو به افزایشی داشته و اگر این روند ادامه پیدا کند آینده جنگل های بلوط ما در معرض تهدید نابودی قرار خواهد گرفت.پارک جنگلی قرق کانون بیماری ذغال بلوط بوده و متاسفانه بخاطر عدم سیاست گذاری مناسب محل تفرجگاه شده و باید تعطیل شود.
وی تصریح کرد: مشکل ما در زراعت چوب این است که زراعت چوب متناسب با هر منطقه باید تولید گونه درختی شود.با توجه به اینکه زراعت چوب نیاز به زمین حاصلخیز دارد بنابراین این زراعت رقیب سرسخت شالی بوده و به همین جهت کشاورزان تمایلی به این نوع زراعت ندارند.
